Kazachstan to największe państwo śródlądowe na świecie i jeden z najrzadziej poznanych gigantów Azji Centralnej. Leży na pograniczu Europy i Azji, rozciągając się na stepach, górach, pustyniach i wybrzeżu Morza Kaspijskiego, a to nie jedyne ciekawostki o Kazachstanie. Kraj ten Łączy w sobie historię dawnych koczowników, bogactwo surowców naturalnych i ambicje kosmiczne.
Kazachstan – podstawowe informacje
- Stolica: Astana (dawniej Nur-Sułtan)
- Języki urzędowe: kazachski i rosyjski
- Waluta: tenge (KZT)
- Flaga: błękitne tło ze złotym słońcem i orłem oraz ornamentem narodowym
- Ustrój: republika prezydencka
- Położenie: Azja Środkowa, częściowo w Europie – graniczy z Rosją, Chinami, Kirgistanem, Uzbekistanem i Turkmenistanem
- Liczba ludności: ok. 19 milionów
Ciekawostki o Kazachstanie – kraj jabłek, kosmosu i niekończących się stepów
- Kraj transkontynentalny: Kazachstan jest jednym z nielicznych krajów transkontynentalnych na świecie.
- Najdłuższa granica: Granica między Rosją a Kazachstanem jest najdłuższą ciągłą granicą lądową na świecie (7512,8 kilometrów). Więcej o tym gigantycznym sąsiedzie znajdziesz w ciekawostkach o Rosji.
- Znaczenie stolicy: Astana – nazwa stolicy Kazachstanu – oznacza „miasto stołeczne”.
- Młody kraj: Ma zaledwie 31 lat! Kazachstan stał się niepodległym państwem w 1991 roku.
- Znaczenie nazwy: „Kazach” oznacza wędrowca, a „stan” oznacza „ziemia”, więc to „Ziemia Wędrowców”.
- Wielonarodowość: Ludzie mieszkający w Kazachstanie reprezentują ponad 120 narodowości.
- Pierwsi jeźdźcy: Starożytni Kazachowie byli pierwszymi ludźmi na świecie, którzy udomowili i dosiedli konie.
- Konieczność mięsa: Mięso końskie jest tak istotne w kuchni kazachskiej, że kazachscy sportowcy błagali Międzynarodowy Komitet Olimpijski o możliwość przywiezienia go na Igrzyska 2012 w Londynie.
- Przesądy gwizdania: Kazachowie wierzą, że gwizdanie piosenki w budynku sprawi, że będziesz biedny do końca życia.
- Narodowy napój: Kumys, sfermentowane mleko kobylie, pochodzi z Kazachstanu i jest napojem narodowym. Uważany jest za napój o lekkiej konsystencji z lekko kwaśnym alkoholowym smakiem.
- Trzy Nowe: Kazachowie oficjalnie obchodzą trzy święta Nowego Roku: 1 stycznia, Nauryz 22 marca i 14 stycznia (tzw. Stary Nowy Rok).
- Starożytne zabytki: W Kazachstanie znajduje się 27 000 starożytnych zabytków, w tym Złoty Człowiek – scytyjski wojownik odziany w złotą zbroję.
- Szampan mleczny: Kumys bywa też nazywany „szampanem mlecznym” i uznawany za lekarstwo na wszystko.
- Bogactwo pierwiastków: Spośród 110 pierwiastków z tabeli Mendelejewa, 99 zostało wykrytych w Kazachstanie.
- Jezioro dwurodne: Jezioro Bałchasz to jedno z największych jezior świata – z jednej strony słodkie, z drugiej słone.
- Ogromny obszar: Kazachstan jest tak duży, że odległość z jednego końca kraju na drugi równa się trasie z Londynu do Stambułu.
- Dwa kontynenty: Rzeka Ural dzieli Kazachstan na część azjatycką i europejską.
- Morze Kaspijskie: Kazachstan graniczy z Morzem Kaspijskim – największym śródlądowym akwenem świata, znanym z jesiotrów i kawioru.
- Symbol narodowy: Orzeł przedni to symbol siły i wolności w kulturze Kazachstanu.
- Wierzenia nomadów: W kulturze kazachskiej zwierzęta, Ziemia i ciała niebieskie uznawane są za zamieszkiwane przez duchy przodków.
- Słoneczna symbolika: Słońce na fladze Kazachstanu ma 32 promienie, symbolizujące postęp i dobrobyt.
- Kosmiczny kosmodrom: Kosmodrom Bajkonur to pierwsze i największe centrum startowe misji kosmicznych – startował stąd m.in. Jurij Gagarin.
- Ojczyzna jabłek: Dziki przodek jabłka – Malus sieversii – pochodzi z gór Kazachstanu.
- Szpital sokołów: Abu Dhabi Falcon Hospital w Kazachstanie to pierwsza i największa lecznica sokołów na świecie.
- Najwyższe lodowisko: Medeo to najwyżej położone lodowisko na świecie – 170 rekordów świata w łyżwiarstwie szybkim nie wzięło się znikąd.
- Prawdziwy Borat: Kazachstan to nie dom Borata – jego hasło zostało nawet zakazane jako forma promocji turystycznej.
- Pochodzenie pieniędzy: Rosyjskie słowo „dengi” (pieniądze) pochodzi od tureckiego „tenge” – nazwy kazachskiej waluty.
- Zabawne słowo: Kazachskie słowo oznaczające „pies” wymawia się jak angielskie „eat”.
- Lamparty śnieżne: W górach Kazachstanu można spotkać rzadkie i zagrożone lamparty śnieżne.
- Kurczące się: Morze Aralskie, kiedyś czwarte co do wielkości jezioro świata, skurczyło się o 70% przez działalność człowieka.
Na co uważać w Kazachstanie
- Odległości: Miasta są rozproszone – warto planować z wyprzedzeniem i korzystać z transportu lotniczego.
- Język: Poza dużymi miastami, angielski nie jest powszechnie używany – przyda się podstawowy rosyjski.
- Polityka i wolność słowa: Unikaj rozmów o polityce w miejscach publicznych.
- Ekstremalne temperatury: Lata są bardzo gorące, a zimy mroźne – spakuj się rozsądnie.
- Zwyczaje gościnności: Odmówienie poczęstunku może być uznane za niegrzeczne – warto znać lokalną etykietę.
Kazachstan – co warto kupić
- Wyroby z filcu – tradycyjne kapcie, ozdoby i torby
- Kumys i shubat (fermentowane mleko wielbłądzie) – regionalne napoje
- Biżuteria i ozdoby z motywami stepowymi
- Noże kazachskie (pchak) – ręcznie robione, często zdobione
- Tekstylia i tkaniny z ornamentami narodowymi
- Pamiątki z motywem złotego człowieka lub flagi
Podsumowanie
Kazachstan to kraj kontrastów: surowy i gościnny, nowoczesny i głęboko zakorzeniony w tradycji. Ciekawostki o Kazachstanie pokazują jego ogromne dziedzictwo, naturę i kulturę, które zasługują na poznanie. Jeśli szukasz miejsca nieoczywistego – Kazachstan będzie jednym z najbardziej fascynujących kierunków na Twojej liście.