Ciekawostki o Islandii – kraj lodu, lawy i literatury

Islandia to wyspa, która potrafi zaskoczyć niemal na każdym kroku. Surowa przyroda, geotermalne cuda, brak kolei, a do tego niespotykany nigdzie indziej stosunek do literatury i języka. Od elfów po erupcje, od gejzerów po książkowe święta – ten kraj daleki od zgiełku Europy środkowej przyciąga podróżników spragnionych autentyczności i zachwytu. Podobnie jak o innych krajach, ciekawostki o Islandii odkywają przed nami wiele zaskakujących faktów.

Islandia – podstawowe informacje

• Stolica: Reykjavik
• Język urzędowy: islandzki
• Waluta: korona islandzka (ISK)
• Flaga: niebieskie tło z czerwonym krzyżem obramowanym na biało
• Ustrój: republika parlamentarna
• Położenie: północno-zachodnia Europa, wyspa na Oceanie Atlantyckim
• Liczba ludności: ok. 380 000

Ciekawostki o Islandii – kraj lodu, lawy i literatury

1. Kraina ognia: Dzięki ponad 130 górom wulkanicznym, 30 aktywnym systemom wulkanicznym i około 11% powierzchni pokrytej lodowcami, Islandia oferuje odwiedzającym prawdziwie wyjątkowe doświadczenie.
2. Energia odnowialna: Unikalna geografia kraju, bogata w zasoby geotermalne i hydroelektryczne, pozwala na wytwarzanie prawie 100% energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych.
3. Stolica północy: Ponad 60% populacji Islandii mieszka w Reykjaviku, najbardziej na północ wysuniętej stolicy świata.
4. Ostatni zasiedlony: Islandia była ostatnim miejscem na ziemi zasiedlonym przez ludzi – około 1100 lat temu przez norweskich wikingów.
5. Starożytny język: Islandzki jest jednym z najstarszych i najczystszych języków na świecie – niewiele zmienił się od czasów wikingów.
6. System patronimiczny: Islandczycy nie mają nazwisk rodowych – używają patronimicznego systemu imion (np. Jónsson, Jónsdóttir).
7. Własne fiordy: Islandia ma ponad 100 fiordów, zgrupowanych głównie w dwóch rejonach wybrzeża.
8. Pierwszy parlament: Park Narodowy Þingvellir to miejsce pierwszego parlamentu w Europie – Althingu z 930 roku.
9. Bez McDonald’s: Na Islandii nie ma żadnej restauracji McDonald’s.
10. Rozchodzące się płyty: Islandia leży na Grzbiecie Śródatlantyckim – widać tu granicę dwóch płyt tektonicznych.
11. Własna waluta: Islandia nie przyjęła euro – używa własnej korony islandzkiej.
12. Pochodzenie gejzeru: Słowo „gejzer” pochodzi z języka islandzkiego i oznacza „tryskać”.
13. Czysta woda: Można pić wodę z każdego kranu – jest czysta i smakuje wyjątkowo.
14. Łagodna fauna: Brak węży, niedźwiedzi, komarów i jadowitych stworzeń czyni Islandię bezpieczną dla natury.
15. Bez kolei: Islandia nie ma systemu kolejowego.
16. Najdłuższe słowo: Najdłuższe słowo w islandzkim to: Vaðlaheiðarvegavinnuverkfærageymsluskúrslyklakippuhringurinn.
17. Wikińskie miesiące: W czasach wikingów stosowano inny podział roku – miesiące miały nazwy jak Góa, Ýlir czy Sólmánuður.
18. Genealogia wikingów: Strona Íslendingabók pozwala każdemu Islandczykowi sprawdzić, jak daleko sięga jego drzewo genealogiczne.
19. Unikalne konie: Konie islandzkie nie były krzyżowane z innymi rasami od ponad 1000 lat.
20. Imiona elfów: Imię Álfur (elf) nosiło lub nosi około 50 islandzkich mężczyzn.
21. Lotnisko lawowe: Międzynarodowe lotnisko Keflavík znajduje się w środku pola lawowego.
22. Bez dinozaurów: Islandia jest zbyt młoda geologicznie, by przechowywać szczątki dinozaurów.
23. Unikalna kuchnia: Skyr, hákarl (fermentowany rekin), harðfiskur, jagnięcina i świeże ryby tworzą kuchnię Islandii.
24. Świąteczna tradycja: Jólabókaflóð – „świąteczna powódź książek” to tradycja wręczania książek na Boże Narodzenie.
25. Alfabet islandzki: Zawiera 32 litery, w tym ð i þ, które nie występują w angielskim.
26. Erupcja wulkanu: W 2010 roku erupcja Eyjafjallajökull sparaliżowała ruch lotniczy w Europie.
27. Telewizja historycznie: Do 1986 roku Islandia miała tylko jeden kanał telewizyjny, a w czwartki – żadnej telewizji.
28. Przemysł filmowy: Islandia była tłem dla „Gry o Tron”, „Interstellar”, „Prometeusza” i wielu innych hitów.
29. Unikalna fauna: Lis arktyczny, owczarek islandzki i koń islandzki to lokalne skarby natury.
30. Naród pisarzy: Islandia ma najwięcej pisarzy na mieszkańca na świecie – 1 na 10 Islandczyków opublikował książkę.

Na co uważać w Islandii

• Ceny: Islandia jest bardzo droga – przygotuj się na wysokie koszty zakwaterowania i wyżywienia.
• Pogoda: Zmienna i kapryśna – ubierz się warstwowo, niezależnie od pory roku.
• Drogi górskie: Wiele dróg (zwłaszcza F-roads) jest dostępnych tylko dla pojazdów 4×4 i bywa zamknięta zimą.
• Naturalne źródła: Nie wchodź do nieoznaczonych źródeł geotermalnych – niektóre są wręcz niebezpieczne.
• Respekt dla natury: Islandczycy są bardzo wyczuleni na poszanowanie przyrody – nie schodź ze szlaków i nie niszcz mchu!

Islandia – co warto kupić

• Skyr i słodycze lakrycowe – lokalne smaki
• Wełniane swetry lopapeysa – ręcznie robione z islandzkiej wełny
• Książki i wydania sag – Islandczycy kochają literaturę
• Kosmetyki z lawą i wodą geotermalną – lokalna pielęgnacja
• Pamiątki z motywem elfów i trolli – odblaskowe breloki, magnesy i figurki
• Biżuteria z lawy lub skał wulkanicznych

Podsumowanie

Islandia to kraj kontrastów – ognia i lodu, tradycji i nowoczesności, ciszy i erupcji. Ciekawostki o Islandii pokazują jej niezwykłą tożsamość: od najczystszej wody i braku McDonald’s po literacką obsesję i geotermalne cuda. To wyspa, która zostaje w pamięci na długo po powrocie.